Bí quyết giữ chuồng trại luôn khô thoáng

Gà mía Sơn Tây từ lâu đã nổi tiếng là giống gà đặc sản, thịt chắc, thơm ngon, được nhiều người tiêu dùng ưa chuộng. Tuy nhiên, để nuôi giống gà này với quy mô lớn, ổn định, không phải hộ chăn nuôi nào cũng dám mạnh dạn đầu tư.

Năm 2017, chị Cấn Thị Quy cùng một số thành viên trong Hợp tác xã Đoài Phương quyết định xây dựng trang trại chăn nuôi quy mô hàng nghìn mét vuông. Đối với chị Quy, đây không chỉ là câu chuyện mưu sinh, mà còn là tâm huyết đưa thương hiệu gà mía Sơn Tây vươn xa.

“Nuôi gà đặc sản thì phải có cách làm đặc biệt, nếu chỉ chạy theo số lượng mà không chú trọng chất lượng và an toàn thì sẽ sớm thất bại”, chị Quy nhớ lại những ngày đầu.

Ngay từ khi bắt tay vào chăn nuôi, chị Quy đã đặc biệt chú trọng yếu tố an toàn sinh học. Hàng loạt biện pháp đồng bộ được áp dụng: từ vệ sinh, khử trùng chuồng trại định kỳ; bổ sung vitamin, khoáng chất vào thức ăn, nước uống; đến việc tách riêng từng phân khu trong trại để quản lý đàn.

Vào thời điểm giao mùa, giai đoạn gia cầm dễ mắc bệnh, mọi công việc vệ sinh được thực hiện kỹ lưỡng hơn. “Mỗi ngày, toàn bộ máng ăn, máng uống đều được cọ rửa, phơi khô. Nghe thì nhỏ nhặt, nhưng chính những việc đó lại là hàng rào đầu tiên ngăn chặn mầm bệnh lây lan”, chị Quy chia sẻ.

Chị quan niệm: “Dịch bệnh trên gia cầm rất phức tạp. Nếu không phòng ngừa chặt chẽ thì hậu quả không chỉ là thiệt hại kinh tế, mà còn ảnh hưởng đến uy tín thương hiệu. Phải giữ được sự an toàn thì mới giữ được niềm tin người tiêu dùng”.

Trong số các giải pháp phòng bệnh, đệm lót sinh học được xem là “bí quyết” của gia đình chị Quy. Với hai khu trại chăn nuôi gà thương phẩm, mỗi năm gia đình nhập tới 1.000 bao trấu kết hợp với chế phẩm sinh học để làm đệm.

Trước hết, toàn bộ chuồng trại phải được vệ sinh và sát trùng kỹ lưỡng. Sau đó, một lớp trấu đã qua xử lý được phủ xuống nền chuồng với độ dày từ 10 - 20 cm. Lớp đệm này có thể sử dụng ngay để thả gà, hoặc để yên khoảng 1 - 2 ngày tùy theo đối tượng nuôi.

Trong quá trình chăn nuôi, khi phân gà đã phủ kín bề mặt, chị sẽ rắc đều chế phẩm men vi sinh lên trên rồi dùng tay xoa nhẹ để men phân tán khắp bề mặt. Nhằm duy trì hiệu quả phân giải, chị định kỳ cào xới lớp mặt từ 1 - 3 cm, giúp phân gà được vùi sâu, đệm luôn tơi xốp và vi sinh vật hoạt động tốt hơn.

Nguồn trấu trước khi đưa vào làm đệm lót phải được sát trùng liên tục hai lần và phối trộn với một số thành phần khác để đảm bảo sạch mầm bệnh và tối ưu hiệu quả sử dụng.

Đặc biệt, chị tuyệt đối không sử dụng vôi bột khi làm đệm. “Nhiều hộ nuôi nghĩ vôi có thể khử khuẩn, nhưng thực tế vôi lại tiêu diệt cả vi sinh vật có lợi, thậm chí gây khó thở cho gà. Làm đúng quy trình thì đệm lót sinh học mới phát huy hiệu quả”, chị Quy nhấn mạnh.

Nhờ vậy, dù mỗi khu trại nuôi lên tới 5.000 con gà, nhưng không khí luôn khô ráo, không mùi hôi, chất thải không phát tán ra môi trường.

Điều dễ nhận thấy nhất khi bước vào trại gà của chị Quy là sự sạch sẽ, thoáng khí, khác hẳn những trại gà truyền thống. Đệm lót sinh học không chỉ giúp giảm công vệ sinh hằng ngày mà còn hạn chế đáng kể mùi hôi và dịch bệnh.

Mô hình này vì thế được đánh giá mang lại lợi ích kép: bảo vệ đàn gà khỏi dịch bệnh, đồng thời giảm thiểu ô nhiễm môi trường nông thôn.

Từ phụ phẩm nông nghiệp đến phân bón hữu cơ

Không chỉ dừng lại ở gia đình mình, chị Quy còn tích cực chia sẻ kinh nghiệm cho các thành viên khác trong Hợp tác xã. Anh Nguyễn Huy Ba, Giám đốc Hợp tác xã Đoài Phương, cho biết: “Để xây dựng thương hiệu gà mía Sơn Tây, chúng tôi không thể chỉ dựa vào một vài hộ. Hợp tác xã đã tổ chức nhiều buổi chia sẻ, hướng dẫn cụ thể cách làm đệm lót sinh học, quy trình phòng bệnh. Nhờ vậy, các hộ thành viên đều áp dụng đồng bộ, giữ được chất lượng gà ổn định”.

Đến nay, toàn bộ thành viên Hợp tác xã Đoài Phương đã thành công với mô hình này, tạo dựng được uy tín với người tiêu dùng trong và ngoài nước. Gà mía Sơn Tây không chỉ bán chạy tại thị trường Hà Nội mà còn được phân phối đến nhiều tỉnh, thành khác.

Trong bối cảnh dịch cúm gia cầm vẫn tiềm ẩn nguy cơ bùng phát, việc chăn nuôi gà theo hướng an toàn sinh học đã trở thành yêu cầu bắt buộc. Mô hình của chị Cấn Thị Quy là minh chứng rõ ràng cho thấy: muốn phát triển bền vững phải đặt yếu tố an toàn, chất lượng và môi trường lên hàng đầu.

Quan trọng hơn, sau mỗi lứa gà, lớp đệm lót đã qua sử dụng lại trở thành nguồn phân bón hữu cơ quý giá cho cây trồng. “Chúng tôi không vứt bỏ, mà thu gom toàn bộ bán cho các đơn vị thu mua. Như vậy vừa có thêm thu nhập, vừa tạo vòng tuần hoàn sinh thái”, chị Quy cho hay.

Thịt gà mía Sơn Tây nhờ vậy giữ được hương vị thơm ngon đặc trưng, thịt chắc, da giòn, được người tiêu dùng tin tưởng. Thương hiệu gà mía không còn chỉ là “đặc sản địa phương”, mà đã trở thành sản phẩm hàng hóa có chỗ đứng vững chắc trên thị trường.

Từ những bao trấu, chế phẩm sinh học tưởng chừng đơn giản, chị Cấn Thị Quy cùng các thành viên Hợp tác xã Đoài Phương đã tạo nên bước đột phá trong chăn nuôi gà mía Sơn Tây. Mô hình đệm lót sinh học đã mang lại hiệu quả toàn diện: bảo vệ đàn gà trước dịch bệnh, giảm thiểu ô nhiễm môi trường, tận dụng chất thải làm phân bón và đặc biệt là xây dựng được thương hiệu gà mía sạch, an toàn.

“Chăn nuôi không chỉ để bán con gà, mà còn để bán niềm tin. Người tiêu dùng tin tưởng thì thương hiệu mới có thể đi xa”, chị Quy khẳng định.

Với hướng đi này, gà mía Sơn Tây không chỉ là niềm tự hào của người dân địa phương, mà còn là hình mẫu để ngành chăn nuôi gia cầm cả nước tham khảo và nhân rộng.

Theo Hùng Khang - Đình Tường/ NNVN